Het Tränenpalast is een van die pareltjes die vaak overgeslagen wordt tijdens een bezoek aan Berlijn. En dat is jammer want dit is een erg indrukwekkend museum, en nog gratis bovendien. Ten tijde van de Berlijnse Muur was dit een grensovergang tussen Oost- en West-Berlijn. Nu is het een museum waar je kunt zien hoe die strenge grenscontroles er destijds aan toegingen.
Controlepost Tränenpalast
Het Tränenpalast was de controlepost voor reizigers naar het westen bij de grensovergang op station Friedrichstrasse. Dit was dus vooral voor bezoekers uit het westen en enkele bevoorrechte DDR-burgers die een bezoek aan het vrije Westen mochten brengen, na uitvoerige controles. Dit was een plek van gedwongen afscheid tussen de mensen uit Oost- en West-Berlijn, waar de nodige tranen vloeiden. De meeste mensen uit Oost-Berlijn mochten niet verder en moesten hier afscheid nemen van vrienden en familie. En hadden geen idee of ze hen ooit weer terug zouden zien. Daarom kreeg dit gebouw al snel de bijnaam Tränenpalast (Paleis der tranen).
Gratis tentoonstelling
Aan de buitenkant lijkt het een simpel gebouw, maar loop zeker even binnen. Zelf vond ik de tentoonstelling heel bijzonder en indrukwekkend. Er zijn veel foto’s, filmpjes en voorwerpen die een goed beeld geven van de tijd dat dit gebouw nog een echte controlepost was. Maar je krijgt ook een kijkje in de koffers van mensen en kunt luisteren naar de schrijnende verhalen over de pijnlijke geschiedenis van Berlijn. Net zoals in de Stasi gevangenis in Berlijn.
Inkijkje in de administratieve rompslomp
Afscheid nemen van je geliefden, daarna in de rij voor de bagagecontrole, vervolgens in de rij voor uitreisvisum, dan weer in de rij om te worden toegelaten…De tentoongestelde uitreisvisa, paspoorten en briefjes met tientallen stempels, geven een inkijkje in de administratieve rompslomp. Ook staan er een paar controlehokjes zodat je een goed beeld krijgt van hoe het eraan toeging bij de strenge controles die vaak uren duurden.
Grensovergang van Oost naar West-Berlijn
Van 1962 tot 1989 was het Tränenpalast de controlepost voor reizigers naar het westen. Het was de grensovergang voor reizigers op de S-bahn, U-bahn en treinen tussen Oost- en West-Duitsland. Reizigers konden alleen toegang krijgen tot het westelijk deel van station Friedrichstrasse via het Tränenpalast nadat ze uitvoerig waren gecontroleerd op geldige reisdocumenten door de SED (Socialistische Eenheidspartij van Duitsland) gecontroleerd op geldige reisdocumenten.
GrenzErfahrungen. Alltag der deutschen Teilung’
Een paar maanden na de bouw van de muur kreeg architect Horst Lüderitz opdracht om een aparte grenspost bij station Friedrichstrasse te ontwerpen. Het ondergrondse gangenstelsel van het station (dat toegang gaf tot de S en U-bahn naar West-Berlijn) was niet groot genoeg voor een controlepost. Na de val van de muur veranderde het gebouw eerst in een nachtclub. Later werd het opgekocht door een investeerder die het liet renoveren en registreren als geschiedkundig belangrijk pand. In 2011 is de Tränenpalast voor 20 jaar vastgelegd voor de gratis tentoonstelling ‘GrenzErfahrungen. Alltag der deutschen Teilung’.
Praktische informatie Tränenpalast
Je vindt het Tränenpalast naast het station Friedrichstrasse en kunt deze gratis tentoonstelling bezoeken op:
- Dinsdag – vrijdag van 09.00 tot 19.00 uur.
- Weekend en feestdagen van 10.00 tot 18.00 uur.
- Op maandag gesloten.
- Toegang is gratis.
Kijk voor actuele openingstijden op de website van het Tränenpalast.
Vind je dit interessant? Pin voor later
